بنابر ماده یک قانون بیمه اجباری شخص ثالت که سال ۱۳۹۵ مصوب شد، در تعریف وسیله نقلیه شامل این قانون وسایل نقلیه موتوری زمینی و ریلی اعم از واگن‌ها، لکوموتیو‌ها و واگن‌های متصل صراحتا بیان شده است که باید مشمول قانون بیمه شخص ثالث باشند.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، بیمه شخص ثالت که در وسایل نقلیه ریلی (قطار) جای خود را به بیمه مسئولیت داده و در رابطه با تفاوت این موضوع رئیس کل بیمه مرکزی علی استادهاشمی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان گفته بود: «بیمه شخص ثالث ریلی حتما قابلیت خیلی بیشتری نسبت به بیمه مسئولیت خواهد داشت تا خدایی نکرده اگر حادثه ریلی رخ داد میزان مبلغ و تعداد بیشتری از زیان دیدگان را از این مسیر بتوانیم پوشش دهیم.» بر اساس قانون تمام وسایل نقلیه مشمول بیمه اجباری شخص ثالث هستند.»
بیمه مرکزی برای اجرای دقیق این بند قانونی (بیمه شخص ثالث وسایل نقلیه‌ای ریلی) از بهمن سال ۱۴۰۱ دست به کار شد و در همین زمینه رئیس کل وقت بیمه مرکزی مجید بهزاد پور به باشگاه خبرنگاران جوان گفته بود: «قانون بیمه شخص ثالث پیش بینی کرده است که تمام وسایل نقلیه مشمول بیمه اجباری شخص ثالث شوند. در گذشته وسایل نقلی ریلی تحت پوشش این قانون نبودند اخیرا با تلاش و همکاری خود مجموعه راه آهن و سایر بخش‌ها در ابتدا یک پیش نویس تهیه و برای هیات دولت در مهر(۱۴۰۱) ارسال کردیم سقف این نرخ‌ها مشخص و ابلاغ شد.»
به گفته او در روز۳ بهمن ۱۴۰۱ در جلسه شورای عالی بیمه، جدول‌ها با توجه به سقف مشخص شده کامل و عدد‌های دقیق تعیین و به مجموعه شرکت‌های بیمه ابلاغ شدو به این ترتیب از آن تاریخ به بعد تمام افرادی که به خاطر حوادث ریلی دچار حادثه می‌شوند تحت پوشش شرکت‌های بیمه قرار می‌گرفتند.
تعرفه بیمه شخص ثالث وسایل نقلیه مشخص است
بیمه شخص ثالث وسایل نقلیه ریلی که در سال ۱۴۰۲ هم اجرایی نشد! و در آخرین روز‌های کاری ۱۴۰۲ باشگاه خبرنگاران جوان به سراغ مجید مشعلچی قائم مقام رئیس کل بیمه مرکزی رفت و او در این راستا گفت: «در سال ۱۳۹۵ که قانون بیمه اجباری شخص ثالث مصوب شد بیشتر تمرکز صنعت بیمه روی بیمه اجباری وسایل نقلیه موتوری زمینی بود و کمتر به سایر وسایل نقلیه توجه شد.»
مشعلچی در این باره به باشگاه خبرنگاران گفت: «تا این که در سال‌های اخیر توجهی به موضوع بیمه شخص ثالت وسایل نقلیه ریلی هم شد و بیمه مرکزی روی وسایل حمل و نقل ریلی مسافربری، باربری، بین شهری و داخل شهری همان مترو شروع به بحث کرد. اولین مورد بحث تعرفه بود که در شورای عالی بیمه تعرفه مربوط به بیمه‌های شخص ثالث وسایل نقلیه ریلی پیشنهاد شد و در شورای عالی با تغییراتی تصویب شد. بر این اساس نرخنامه بیمه‌نامه‌های شخص ثالث حوادث ریلی را داریم.»
به گفته او گام بعدی این بود که عمل به این نرخنامه نیازمند شیوه‌نامه اجرایی است و شیوه‌نامه اجرایی بیمه‌نامه شخص ثالث ریلی بین شهری یا همان قطار‌ها را با سرعت ویژه با همکاری راه آهن پیش برده شده و در نهایت شیوه‌نامه نهایی و ابلاغ شد و تنها مورد باقی مانده بحث مترو بود. به گفته او مترو دارای ظرافت و حساسیت‌های ویژه‌ای است که باید به آن توجه داشت در نهایت یک هفته‌ای است که شیوه‌نامه اجرایی بیمه شخص مترو را هم با کمک همکاران نهایی کردیم و آماده ابلاغ است. »
باید به این موضوع اشاره داشت که مشعلچی وقتی از این عبارت یک هفته استفاده کرد که خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان با او در زمستان سال گذشته مصاحبه کرده بود!
آن زمان مشعلچی از چالش‌های دیگر نیز گفت: «مورد آخر به حداقل اطلاعات و داده‌ها مورد نیاز بازمی‌گردد که باید در سامانه سنهاب بیمه مرکزی وجود داشته باشد تا ما آن را در اختیار شرکت‌ها قرار دهیم و بر اساس این اطلاعات بیمه‌نامه صادر کنند. اطلاعات هم دو دسته است که ما اطلاعات افراد حقیقی را داریم، اما اطلاعات مربوط به خود وسیله حمل و نقل ریلی را نداریم برای قطار اطلاعات دریافت شده که باید آن را بر اساس پروتکل‌هایی در اختیار شرکت‌ها قرار دهیم، اما برای مترو هنوز به جمع بندی نهایی در خصوص داده‌های خود وسیله نقلیه نرسیدم که انتطار داریم ظرف دو هفته آینده این داده‌ها کامل و ما به شرکت‌ها ابلاغ کنیم. در نهایت اگر این مورد هم نهایی شود تنها ابلاغ ما به شرکت‌های بیمه می‌ماند که اعلام کنیم از ابتدای ۱۴۰۳ دیگر اجازه تمدید صدور بیمه‌نامه مسئولیت را ندارند.»
چشم انتظاری برای اجرای بیمه شخص ثالت وسایل نقلیه ریلی
حالا بیش از دوماه از ابتدای سال ۱۴۰۳ گذشته و هنوز هیچ رویکردی در این موضوع مشخص نیست.
در این راستا باشگاه خبرنگاران جوان برای مطلع شدن از آخرین جزئیات بیمه شخص وسایل نقلیه ریلی به سراغ بیمه مرکزی رفته و با صادق کیان مدیر توسعه و نوآوری مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات بیمه مرکزی به گفتگو نشسته است. کیان در این باره به باشگاه خبرنگاران گفت: «در خصوص بیمه‌نامه شخص ثالت وسایل نقلیه ریلی یک شیوه‌نامه‌ای را از اسفندماه سال گذشته به شرکت‌های بیمه ابلاغ کردیم و شرکت‌های بیمه در حال راه اندازی موارد ابلاغی هستند تست‌هایی گرفته شده، جواب تست‌های عملیاتی مثبت بوده و شرکت‌های بیمه امکان صدور بیمه‌نامه را دارند.»
این مقام مسئول در ادامه اظهار کرد: «این بحث دو جنبه دارد یک این که بیمه‌مرکزی به عنوان نهاد تنطیم‌گر کنترل کار را انجام می‌دهد، اما لازم است که در نرم افزار‌های شرکت بیمه هم تغییراتی انجام و بروزرسانی در این نوع بیمه شکل گیرد بعد از ابلاغ بیمه‌مرکزی شرکت‌های بیمه هم برای انجام آن گام برداشتند. باید اشاره کرد در انتهای سال گذشته هم جدول تعرفه حق بیمه شخص ثالت وسایل نقلیه ریلی برای امسال توسط معاونت نظارت بیمه مرکزی ابلاغ شده است و امیدواریم تا انتهای ماه آینده (تیرماه) در صورت آمادگی شرکت‌های بیمه امکان صدور این بیمه‌نامه‌ها را داشته باشیم.»
او همچنین اظهار کرد: «شرکت‌های بیمه بستری دارند که فرآیند بیمه‌گری باید در آن نهادینه شود برای بیمه شخص ثالث این موضوع اتفاق افتاده، اما به دلیل مفاهیمی که در بحث ریلی وجود دارد لازم است تغییراتی ایجاد، پیاده سازی و بعد به شکل کلی عملیاتی شود که این اقدامات از اسفندماه سال گذشته آغاز شده و بیمه مرکزی این اقدامات را پیگیری می‌کند.»
کیان در نهایت گفت: «تمامی شرکت‌های بیمه امکان صدور بیمه‌نامه شخص ثالث وسایل نقلیه‌ای ریلی را دارند و محدودیتی برای خرید بیمه‌نامه شخص ثالث وسایل نقلیه‌ای ریلی برای شرکت‌ها وجود ندارد.»
به تازگی هم صاحبکاری مدیرکل رفاهی راه آهن در مصاحبه اختصاصی با یکی از رسانه‌های بیمه‌ای اعلام کرده بود که پس از انجام تشریفات اداری، یکی از شرکت‌های بیمه به عنوان مجری طرح بیمه شخص ثالث رجا اعلام شده است. او همچنین افزود: «شرکت‌های ریلی بخش خصوصی موظف هستند هرچه سریع‌تر مجری بیمه خود را معین نمایند که در غیر این‌صورت تخلف آنها محرز شده و برخورد خواهد شد.»
حالا باید منتظر ماند و دید سرانجام بیمه شخص ثالث وسایل نقلیه ریلی که قانون هم بر آن تاکید دارد در بخش خصوصی چه زمانی به مرحله نهایی خواهد رسید؟
