انحصار. اولین کلمه ای که بعد از شنیدن عبارت کور اینشورنس یا همان سامانه یکپارچه بیمه به ذهن تبادر می کند. امروز مساله مهمی که بسیاری از فعالان صنعت بیمه از آن نام میبرند، کوراینشورنس است. آنها اعتقاد دارند که کوراینشورنسهای صنعت بیمه که به شمار انگشتان یک دست هم نمیرسند خیلی با کلاس جهانی قابل رقابت نیستند. قطعی و وصلی زیادی دارند و در حدی نیست که بتوان API گرفت.
بسیاری از فعالان بیمه امروز بر این عقیده هستند که کورهای حاضر معماری قدیمی دارند البته نباید فراموش کرد که تعدادی از بیمهها با استفاده از همین کورها، محصولاتی خلاقانه و نوآورانه ارائه دادند و پیشرو بازار هستند.
نگاه اکوسیستم نسبت به اینکه کور شرکتهای بیمه بازدارنده توسعه هستند، یک بحث است و اینکه آیا ما میتوانیم به کور بهتری دسترسی داشته باشیم یا خیر، بحث دیگری است. درباره بازدارندگی پاسخ بعضی کارشناسان خیر است؛ چرا که در همان شمار اندک کوراینشورنسها استفاده از مفهوم کانال و دریافت وب سرویس محصولات رقابتی تولید شده است که البته این رویکرد در صنعت بانکی به مراتب بیشتر از صنعت بیمه اتفاق افتاده است و حالا این که چرا این موضوع در بیمه انجام نشده، بحث دیگری است.
اما این که داشتن کوراینشورنسهای محدود – بخوانید انحصاری- در فرآیندهای توسعه شرکتهای بیمه بازدارنده است یا خیر، پاسخ آن می تواند مثبت هم باشد. وقتی ۲۴ شرکت از یک کور و یک شرکت سرویس میگیرند و آن شرکت پتانسیل و منابع محدود دارد و قوانین کسبوکار نیز اجازه افزایش سایز را به او نمیدهد طبیعی است اگر بهترین کور دنیا هم باشد، در فرآیند سازماندهی و ارائه سرویس دچار مشکل شود. درخواست شرکتها روی یک منبع، محدود است و این موضوع، زمان ارائه خدمت را بالا میبرد، شما نمیتوانید محصولات خود را با سرعت به بازار ارائه دهید و سهم مناسب را از بازار کسب کنید.
نیاز صنعت بیمه به کورهای توسعهیافته
در پاسخ به این سؤال که آیا میتوانستیم کور بهتری داشته باشیم یا خیر جواب بله است و بدون شک این اتفاق میتوانست رخ دهد. وقتی فقط یک یا دو کوراینشورنس برای کل اکوسیستم در حال ارائه خدمات باشند به حتم بیشتر فعالیتها محدود به کارهای پشتیبانی شده و از ایجاد یک پلتفرم جدید با خواهند ماند. نقش شرکتهای بیمه هم در اینجا خیلی مهم است. شرکتهای بیمه شاید این جسارت را برای سرمایهگذاری و ایجاد کور نداشتهاند. اگر هم در این حوزه وارد شدهاند معمولاً داستانهای شکست فراوانی دارند. بنابراین فضا در این حوزه رقابتی نیست و قاعدتا در فضای غیر رقابتی شما گزینههای محدود و سطح سرویس پایینی خواهید داشت.
کوراینشورانس؛ چیستی و چرایی
اغراق نیست اگر بگوییم تا همین چند سال پیش کاربرد فناوری اطلاعات در صنعت بیمه محدود بود به استفاده از رایانه بهعنوان ابزاری که جایگزین ماشین تحریر شده بود؛ اما اکنون تأثیر بهینه فناوری اطلاعات بر رشد و توسعه صنعت بیمه چنان چشمگیر و سودمند بوده است که دیگر نمیتوان به راحتی از کنار این پدیده نوین فناوارنه عبور کرد.
فناوری اطلاعات یک بستر است. بستری که در آن از امکانات و ابزارهای مختلفی میتوان بهرهبرداری کرد. در حال حاضر، هر یک از این امکانات گرهی از کار صنایع باز میکنند و در این میان سامانه یکپارچه سازمانی، معروف به سامانههای ERP، از جمله مهمترین امکاناتی است که فناوری اطلاعات در اختیار کارخانهها و شرکتها و صنایع، از جمله صنعت بیمه، قرار داده است. این ابزار در صنعت بیمه «سامانه یکپارچه بیمهگری» یا همان Core Insurance نام دارد.
سامانه جامع یکپارچه بیمه به زبان ساده یعنی مدیریت پردازش تمامی فرایندهای اصلی بیمهای به کمک فناوری اطلاعات. این سامانه مجموعهای است از سیستمهای نرمافزاری که قادرند تمامی عملیات اجرایی بیمه را به صورت متمرکز و در یک یا چند بانک اطلاعاتی و پایگاه دادهای متمرکز مدیریت کنند. در ادامه نگاهی داریم به این سامانه و تأثیرات آن بر صنعت بیمه سنتی که حرکت به سوی تحول را آغاز کرده است.
کوراینشورنس، زیربنای بیمهگری نوین
نخستین گام در تأسیس صنعت نوین بیمه چیزی نیست جز الکترونیکی کردن کسبوکار بیمهای؛ این مهم محقق نمیشود مگر سامانه یکپارچه بیمهگری در شرکتهای بیمه راهاندازی شود؛ به عبارت دیگر، در حال حاضر سامانه یکپارچه بیمهگری زیربنای تمامی فعالیتهای بیمهگری نوین به حساب میآید، چندان که در روزگار ما عدم توجه به این موضوع ممکن است چالشهایی جدی و گاه جبرانناپذیر و پرهزینه روی دست شرکتهای بیمه بگذارد. به کمک این سامانه میتوان تمامی بخشهای خدماتی بیمه، از بیمه عمر و اموال و دارایی و سلامت گرفته تا اطلاعات کاربران و شبکههای فروش و نمایندگی و خسارات را مستقل از شرکتهای بیمه با استفاده از ابزاری واحد و یکپارچه اداره و مدیریت کرد؛ اما این سامانه اساساً چه اهداف و کارکرد و مزایایی برای شرکتهای بیمه دارد؟
اکنون سخت بتوان شرکت بیمهای در جهان یافت که از مزایای کاربرد سامانههای یکپارچه بیمه بهرهای نبرده باشد. در این سامانه تمامی عملیات بیمهگری از طریق شبکههای اطلاعاتی و نرمافزارهای آیتی انجام میشود، از صدور بیمهنامه و ارزیابی و پرداخت خسارت گرفته تا عملیات مالی و اتکایی و نظارت بر فعالیت شعب و کارگزاریها و … این شبکه و نرمافزارها در سامانۀ جامع سازمانی کاملاً یکپارچه و متمرکزند و بنابراین ضمن جلوگیری از ورود اطلاعات تکراری امکان استفاده از اطلاعات ثبتشده در انواع عملیات بیمهگری را فراهم میکند. این مهم مجموعۀ امکانات کمنظیری در اختیار صنعت بیمه قرار میدهد و فعالیت بیمهگری را در مسیری نوین و بیسابقه به پیش میراند.
یک کوراینشورنس قادر است بسیاری از چالشها و نارساییهای موجود در بیمه سنتی را رفع و رجوع کند و بستر را برای ترقی و پوستاندازی بیمه سنتی و زایش بیمه نوین فراهم سازد؛ اما سامانهای که در واقع، پیشزمینۀ تحقق کسبوکار الکترونیک در صنعت نوین بیمه به شمار میرود چه دستاوردهایی برای شرکتهای بیمه دارد و چه سنگها و موانعی را از پیش پای بیمه سنتی برمیدارد؟
رفع موانع پیش پای بیمهگران سنتی
در عملیات و فعالیتهای بیمهای حجم زیادی از اطلاعات ثبت و جابهجا میشوند که معمولاً به صورت غیرمتمرکز در بخشهایی از سازمان مربوطه نگهداری میشوند. معالوصف، مدیریت و تصمیمگیری مناسب و بهنگام در صنعت بیمه در گرو استفاده درست و سریع از همین اطلاعات است، چندان که دسترسی سریع به این اطلاعات میتواند به مدیریت ریسک، یعنی یگانه رسالت بیمه، کمک شایانی بکند؛ اما از آنجا که در بیمه سنتی اکثر عملیات و فعالیتهای بیمهای به صورت دستی انجام میشود و اطلاعات مربوطه نیز به صورت غیرمتمرکز و به اصطلاح در سـامانههای جزیرهای نگهداری میشوند حصول نتیجه مطلوب با چالشهایی جدی روبرو است. وجود یک پایگاه دادهای و بانک اطلاعاتی جامع و متمرکز در رفع این چالش و بهبود کیفیت مدیریت ریسک در بیمه نقش چشمگیری خواهد داشت.
با وجود این، دستاوردهای سامانه یکپارچه بیمهگری را میتوان در چند مورد مشخص خلاصه کرد: انعطافپذیری بالا، آمادهسازی بسترهای توسعه، عرضه سریع محصولات جدید، توسعۀ پشتیبانی فروش محصولات، امکان مدیریت محصولات مختلف بیمهای به صورت یکپارچه، نظارت بر واحدهای فروش و نمایندگیها.
اما شاید مهمترین و چه بسا نظرگیرترین، دستاورد سامانۀ یکپارچه بیمه جلوگیری از جعل و تقلب و سوء استفاده باشد، یا دست کم کاهش چشمگیر میزان تقلب در فعالیتهای بیمهای و ناگفته پیداست که مدیریت زمان و صرفهجویی در وقت حرف اول را در صنعت بزرگ مالی و مهمترین زیرمجموعهاش یعنی صنعت بیمه میزند.
شرکتهای بیمه به وسیله کوراینشورنس نهتنها قادرند در انجام تعهدات بیمهای زمان را در چنته داشته باشند که میتوانند تغییرات سازمانی و نهادی را نیز در کمترین زمان ممکن و بدون فوت وقت انجام دهند. ضمناً شرکتهای بیمه با مدیریت دقیق ریسک در سامانه یکپارچه بیمه یکی از مهمترین چالشهایشان یعنی برآورد نادقیق خسارت پرداختی را به میزان قابل توجهی کاهش دهند.
اما- کوراینشورنس یک چالش مهم دیگر را نیز از سر راه صنعت بیمه برمیدارد. شرکتهای بیمه قادرند به وسیله بانک اطلاعاتی گستردهای که این سامانه در اختیارشان قرار میدهند به ابزارهایی انعطافپذیر در تولید و عرضه محصولات جدید دست یابند و در نتیجه بتوانند محصولاتی همگام با مطالبات و تغییرات روز جامعه و نیز خواسته مشتریانشان ارائه کنند.
کوراینشورنس زیرساختهای لازم برای تحقق این امر را به نحو احسن در اختیار شرکتهای بیمه قرار میدهند. از این رو، از دیگر کاربردهای جانبی، اما مهم، سامانه یکپارچه بیمه چیزی نیست جز تدارک بستری که دست شرکتهای بیمه را باز میگذارد تا با سرعت به مراتب بالاتری محصولات جدید بیمهای خود را ارائه کنند.
اولین و شاید مهمترین، مزیت سامانه جامع و یکپارچه بیمه چیزی نباشد جز شفافیت. شرکتهای بیمه با شفافیت قادرند عملیات بیمهگری و مالی و حتی اتکایی را با اطمینان بالایی انجام دهند.
وانگهی کوراینشورنس ابزارهای نظارتی دقیقی جهت نظارت بر فعالیت شعب و نمایندگیها در اختیار شرکتها و مراکز بیمه قرار میدهد. در عین حال، شرکتهای بیمه با کمک سامانه جامع میتوانند شبکه فروش خود را توسعه و عملکرد واحدهای فروش را افزایش دهند و دقت ارزیابی خسارت را ارتقاء بدهند. این سامانه همچنین با شبکۀ یکپارچه و متمرکزی که دارد اطلاعات گستردهای را جمعآوری و پردازش میکند و بنابراین قدرت تشخیص شرکتها را در توسعۀ بهموقع و ارائه محصولات جدید بیمهای به نحو چشمگیری افزایش میدهد.
بگذریم از دمدستیترین مزیت این سامانه، یعنی بهبود رویه کار در شرکتها و کاهش وابستگی به کارها و فعالیتهای دستی که نتیجهای جز اشتباه و خطا و تقلب و هدررفت زمان و کاهش شفافیت نداشته است.
با همه این اوصاف آیا وقت آن نرسیده است که انحصار استفاده از کوراینشورنسهای محدود در صنعت بیمه کشور برداشته شود و شرکتها به فکر ساختن یک سامانه جامعه اختصاصی باشند؟