کنفرانس تغییرات اقلیمی باکو بامداد روز گذشته ۴ آذر ماه در وقت اضافه با تصویب توافق ۳۰۰ میلیارد دلاری به پایان رسید. بر اساس این توافق حدود ۲۰۰ کشور متعهد شدند که تا سال ۲۰۳۵، سالانه دست‌کم ۳۰۰ میلیارد دلار برای مقابله با تغییرات اقلیمی به کشورهای در حال توسعه کمک کنند.
همچنین قرار است تا سال ۲۰۳۵ سالانه دست‌کم ۱.۳ تریلیون دلار برای مقابله با تغییرات اقلیمی اختصاص یابد که از این مقدار ۳۰۰ میلیارد دلار به‌طور عمده توسط کشورهای صنعتی تأمین خواهد شد.
گردهمایی رهبران دنیا در کنفرانس تغییرات اقیلمی سازمان ملل در باکو در حالی به پایان رسید که گزارش گروه «تخصیص آب‌وهوای جهان» نیز از ۱۰ فاجعه آب وهوایی اخیر منتشر شده است. این گزارش نشان می‌دهد که در دو دهه گذشته تغییرات اقلیمی در نتیجه استفاده از سوخت‌های فسیلی فاجعه‌بارتر از قبل عمل کرده‌اند.
بر اساس این گزارش، از سال ۲۰۰۴ تا کنون بیش از ۵۷۰ هزار نفر در دنیا بر اثر ۱۰ حادثه مرگبار ناشی از تغییرات آب و هوایی جان خود را از دست داده‌اند.
فردریک اوتو، استاد دانشگاه امپریال کالج لندن، و موسس گروه “تخصیص آب‌وهوای جهانی” که در تهیه این گزارش همکاری کرده به روزنامه نیویورک تایمز در این باره گفت: «اکنون بسیاری از مردم درک می‌کنند که تغییرات اقلیمی زندگی را بسیار خطرناک‌تر کرده است.»
او تاکید کرد، وقت آن رسیده که دانشی که تا کنون دانشمندان جمع‌آوری کرده‌اند در مقیاس وسیع به عمل تبدیل شود.
در حالی که مرتبا در مورد مخاطرات گرم شدن کره زمین صحبت می‌شود، همچنان استفاده از سوخت‌های فسیلی ادامه دارد تا جایی که سال ۲۰۲۳ میلادی با رکورد انتشار گازهای گلخانه‌ای، گرم‌ترین سال کره زمین رقم زده شد.
زمانی برای اقدامی همگانی
با کنفرانس بیست و نهم کشورهای عضو کنوانسیون تغییر اقلیم (COP29)، ضرورت پرداختن به ابعاد حقوقی عدالت اقلیمی بیش از پیش نمایان شده‌است. یافتن راهکارهایی که بتوانند هم‌زمان عدالت و عملی بودن را به‌هم پیوند دهند، در پیشبرد راهبردهای مؤثر برای مقابله با تغییرات اقلیمی نقشی اساسی ایفا می‌کند. در این خصوص، درک برخی از موضوعات حقوقی کلیدی در حوزه عدالت اقلیمی حائز اهمیت است. موضوعاتی که امروز در صنعت بیمه جهان نیز بی‌تاثیر نخواهند بود:
- مسئولیت تاریخی انتشار گازهای گلخانه‌ای:
یکی از چالش‌های اصلی در عدالت اقلیمی، تعیین مسئولیت کشورهای مختلف برای انتشار گازهای گلخانه‌ای در گذشته است. برخی از مذاکره‌کنندگان معتقدند که کشورهای با سابقه بالای انتشار از زمان انقلاب صنعتی، باید سهم بیشتری در مقابله با تغییرات اقلیمی بپردازند. در این ارتباط، کشورها می‌توانند بر اساس سهم انتشار تاریخی‌شان، تعهدات مالی بیشتری بر عهده بگیرند.
- تعریف و جبران خسارت و آسیب
تعیین دقیق خسارت‌ها و آسیب‌های ناشی از تغییرات اقلیمی و تدوین مکانیسم‌های جبران برای کشورهای آسیب‌دیده ضروری است. لازم است لیست مشخصی از مواردی چون تخریب زیرساخت‌ها به دلیل سیل یا کاهش تولید به علت خشکسالی تهیه شده و یک صندوق جهانی بیمه برای جبران این خسارت‌ها تأسیس شود.
- برابری بین‌نسلی
اصل برابری بین‌نسلی تأکید دارد که منافع نسل‌های آینده در تصمیم‌گیری‌های اقلیمی مورد توجه قرار گیرد. بدین منظور دولت‌ها تأثیرات بلندمدت اقدامات را مورد ارزیابی و برنامه‌ریزی‌هایی پایدار را برای آینده در دستورکار قرار می‌دهند تا حقوق نسل‌های بعدی نیز محفوظ بماند.
- انتقال فناوری‌ها
تسهیل انتقال فناوری‌های سازگار با محیط زیست به کشورهای در حال توسعه، برای مقابله با تغییرات اقلیمی ضروری است. لازم است با تدوین توافقاتی که دسترسی این کشورها به فناوری‌های جدید را با هزینه‌های کمتر امکان‌پذیر کند، این انتقال را تسریع بخشید.
باری که بیمه باید به دوش بکشد
در این میان بیمه‌گران چگونه باید با «ناهنجاری‌های اقلیمی» ناشـی از تغییــرات اقلیمی که پیش‌بینی طوفانها و ســایر رویدادها را سخت تر می‌کند، برخورد کنند؟ مدلهای قدیمی که با نگاه به گذشــته توسـعه داده شـده‌اند، به اندازه مدل‌هایی که برای تغییر اقلیم باید توسعه داده شوند، ارزشمند نیستند. پس تکلیف چیست؟
امروز شرکتهای بیمه با چالش دوگانه پرداختن به مخاطرات فزاینــده تغییـرات اقلیم و تغییر مقررات صنعت مواجه هستند. تناوب و شــدت فزاینده رویدادهای شدید مرتبط با اقلیم -از آتش سوزی‌های جنگلی در کوههای زاگرس ایران و در ایالات متحده و کانادا گرفته تا امواج گرمای ثبت‌شــده در اروپا در فصل تابســتان توجه نظارتی روشن‌‌تری را در مورد ریسک‌های بیمه و تغییرات اقلیمی می‌طلبد. امروز آسیب احتمالی ناشی از تغییرات اقلیمی می‌تواند به همان شدتی باشد که پیامدهای ناشــی از بحــران وام مسکن در آمریکا منجر به بحران مالی شد.
عدم قطعیت ذاتی تغییر آب وهــوا، همراه با تنوع و افزایش فراوانی ریسک‌ها ممکن اســت داده‌های زیــان تاریخی را که مدلهای فاجعه بر آنها تکیه می‌کنند، برای پیش بینی‌های زیان آتی کمتر مفید تشــخیص دهد.
امروز در سرتاسر دنیا بعضی از بیمه‌گران و بیمه‌گران اتکایی در حال حاضر به طور فعال با جامعه علوم اقلیمی کار می‌کنند تا در مورد آخرین داده‌ها و پیشرفت‌های کنترل خسارات به روز بمانند. تجزیه و تحلیل‌های پیشرفته می‌تواند به شرکت‌ها کمک کند تا سوابق اقلیمی تاریخی، داده‌های دارایی بیمه‌شده و فرضیات مربوط به شرایط اقلیمی آینده را برای بهبود ارزیابی کنند. انتخاب ریسک و قیمت‌گذاری تقویت مدلهای تغییر اقلیم با کلان‌داده‌های اطلاعات شــبکه های اجتماعی و تحلیل های پیش‌بینی کننده نیز پتانســیل زیادی برای گســترش چشمگیر ملاحظات ارزیابی ریسک دارد.
بر فرض مثال بیمه‌گران می‌توانند با شـرکت‌های پیمانکاری ساخت‌وســاز همکاری نزدیکتری داشته باشند تا از توسعه در مناطق پرخطر جلوگیری کنند. به طور مشابه، طراحی ساختمان و مصالح مورد استفاده برای توسعه باید بتواند در برابر تهدیدات اقلیمی در آن منطقه تاب‌آور باشد. مقاوم‌سـازی خانه‌ها برای مقاوم‌تر کردن خانه‌ها در برابر ســوانح طبیعی می‌توانــد از طریق برنامه‌های دولتی تشویق شــود. درواقع همکاری فعال و پیوسته بیمه‌گران با سازمانهای دولتی و غیردولتی برای توسعه پیشگیرانه و تطبیقی از مهم‌ترین مواردی است که می‌تواند عنصر وظیفه اقدام پیشگیرنده بیمه در ریسک‌های اقلیمی را پررنگ کند.
